37 Giải Sinh lớp 9 Bài 35: Ưu thế lai mới nhất
Giải Sinh lớp 9 Bài 35: Ưu thế lai
Bài 1 (trang 104 sgk Sinh học 9): Ưu thế lai là gì? Cho biết cơ sở di truyền của hiện tượng trên? Tại sao không dùng con lai F1 để nhân giống? Muốn duy trì ưu thế lai thì phải dùng biện pháp gì?
Lời giải:
Ưu thế lai là hiện tượng con lai F1 có sức sống cao hơn, sinh trưởng nhanh, phát triển mạnh, chống chịu tốt, các tính trạng hình thái và năng suất cao hơn trung bình, giữa hai bố mẹ hoặc vượt trội cả hai bố mẹ.
Cơ sở di truyền của hiện tượng trên được giải thích như sau: Về phương diện di truyền, các tính trạng số lượng do nhiều gen trội quy định. Khi lai giữa hai dòng thuần có kiểu gen khác nhau, đặc biết có các gen lặn biểu hiện một số đặc điểm xấu, ở con lai F1 chỉ có các gen trội có lợi mới được biểu hiện, gen trội át gen lặn, đặc tính xấu không được biểu hiện, vì vậy con lai F1 có nhiều đặc điểm tốt như mong muốn.
Ví dụ: lai một dòng thuần mang hai gen trội lai với dòng thuần mâng 1 gen trội sẽ được con lai F1 mang 3 gen trội.
Sơ đồ: P: AabbCC x aaBBcc → F1: AaBbCc
Trong các thế hệ sau, qua phân li tỉ lệ gen dị hợp giảm, gen đồng hợp tăng, trong đó có gen đồng hợp lặn là gen tật bệnh, nếu cứ tiếp tục lai như vậy sức sống con lai cứ giảm dần qua các thế hệ, có thể gây chết làm ưu thê lai giảm.
Muốn duy trì ưu thế lai, khắc phục hiện tượng trên người ta dùng phương pháp nhân giống vô tính.
Bài 2 (trang 104 sgk Sinh học 9): Trong chọn giống cây trồng, người ta dùng phương pháp gì để tạo ưu thế lai? Phương pháp nào được dùng phổ biến nhất, tại sao?
Lời giải:
Người ta dùng phương pháp lai khác dòng và lai khác thứ để tạo ưu thê lai. Trong chọn giống cây trồng người ta chủ yếu dùng phương pháp lai dòng vì phương pháp này đã tạo ra nhiều giống cây trồng cho năng suất cao hơn so với các giống cây thuần tốt nhất.
Bài 3 (trang 104 sgk Sinh học 9): Lai kinh tế là gì? Ở nước ta, lai kinh tế được thực hiện dưới hình thức nào? Cho ví dụ.
Lời giải:
Lai kinh tế là phép lai giữa cặp vật nuôi bố mẹ thuộc hai dòng thuần khác nhau rồi dùng con lai F1 làm sản phẩm, không dùng làm giống. Nước ta, lai kinh tế được dùng phổ biến nhất là dùng con cái thuộc giống nước giao phối với con đực nập nội. Ví dụ: dùng con cái là lợn ỉ Móng Cái, lai với con đực Đại Bạch con cái có đặc tính mắn đẻ, thịt thơm ngon, sức chống chịu tốt. Con đực cao sản có khả năng tăng trọng nhanh cho năng suất cao. Con lai F1 sẽ có nhiều tính trạng quý như thịt thơm ngon, sức chống chịu tốt, tăng trọng nhanh.